Met verbazing vond ik uit dat er vegans zijn die – zonder voorbehoud – bij hun beoordeling van de werkelijkheid de wetenschappelijke consensus volgen. Een organisatie als bijvoorbeeld Nutritionfacts wantrouwen zij, want deze zou vooral onderzoeken naar voren brengen die vegans welgevallig zijn (Het lef! / Dit noemen ze “kersenplukken”. Heel gezond trouwens, kersen, science says). Tevens zou Nutritionfacts de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen onder de aandacht brengen, zonder af te wachten of hier wetenschappelijke consensus over zou ontstaan.

“Wetenschappelijke consensus” (WC) is een beetje een rare woordgroep. Wetenschap betekent kennis en consensus betekent “overeenstemming van mening”, volgens Van Dale. Er zit dus een antithese in WC. Het betekent dus zoiets als: Overeenstemming van de kennismening.

Komen we gelijk op het volgende punt: Is wetenschap waardenvrij?

Daar kan ik kort over zijn: NEEN!

Wetenschap wordt uitgevoerd door mensen. Mensen hebben een Id, een Ego en een Superego zei Freud. Weet niet precies of hier WC over is tegenwoordig, maar ik geloof dat we er wel van uit kunnen gaan dat een mens [wetenschapper] zo in elkaar zit:

• Een bewust deel
• Een geweten
• Een dierlijk deel, dat ondanks het geweten en de kennis in het bewuste deel frikandellen koopt en ze opeet

Er zijn op de wereld bijna 100 keer zoveel carnisten als veganisten. Wetenschap wordt dus hoofdzakelijk uitgevoerd door carnisten. Deze mensen kunnen proberen zo goed mogelijk wetenschap te bedrijven, maar ze laten zichzelf niet thuis. Ze zijn geen machines, maar het product van aanleg, leerprocessen en rijping. Ze zijn mensen. Mensen met een mening. En ook mensen die een hypotheek hebben die ze graag willen blijven kunnen betalen.

Zodoende stikt het werkelijk van de onderzoeken met als conclusie: “Melk is gezond”, (allemaal betaald door Big Cowkill). En er zijn vrij weinig onderzoeken over hoe gezond broccoli is. Er is namelijk wel een Big Agro, maar geen Big Broccoli.

Het is dus zoeken geblazen naar informatie waar wij als vegans wat mee kunnen. We worden gebombardeerd met valse informatie over voeding en er is weinig onderzoek waar vegans wat mee kunnen.

Als je dus informatie wilt geven over gezonde plantaardige voeding, put je vanzelf uit een kleiner reservoir en kun je het verwijt krijgen dat je de WC (wetenschappelijke consensus) niet volgt.

Echter: Ooit bestond er WC over dat de aarde plat was en dat de aarde het middelpunt van het universum was. Een persoon trok dat in twijfel en werd weggehoond….

Als we afgewacht hadden tot er wetenschappelijke consensus zou zijn over de ethische grondslagen van het veganisme, hadden we nu bijvoorbeeld geen Partij voor de Dieren en geen Nederlandse Vereniging voor Veganisme.

Het is dus niet altijd goed om uit te gaan van WC. Je moet ook kijken naar de belangen die er achter een bepaald standpunt zitten. Minder commerciële belangen achter een standpunt, is een goede indicator dat iets waar kan zijn. Verder zijn er wetenschappelijke regels waar je je aan moet houden, maar die wetenschappelijke regels zeggen niet alles. Je kunt namelijk een onderzoek doen naar of melk voor het slapen gaan goed is voor spieropbouw, met als uitkomst dat dit inderdaad het geval is. Prima empirisch onderzoekje, maar totaal niet holistisch. Melk kan namelijk best enig nut hebben, ergens, maar is in het algemeen wel desastreus voor je gezondheid. Hele kleine deelonderzoekjes kunnen dus het zich op de werkelijkheid vertroebelen. Tenzij het bijvoorbeeld gaat om een deelonderzoek naar broccoli; een plant waarvan al ruimschoots duidelijk is dat die heel gezond is voor mensen. In het geval van planten geldt sowieso meestal: Komen de verwachte gezondheidsvoordelen niet helemaal uit, dan schaadt het niet.

Het is dus erg lastige materie. Natuurlijk klinkt het heel redelijk als je zegt uit te willen gaan van WC. Alleen moet je je dus wel realiseren dat die WC bestaat tussen carnisten, die zichzelf nooit thuislaten en dat onderzoeken vaak klein gehouden worden om positieve kanten te laten zien van een product, terwijl de negatieve kanten buiten beschouwing worden gelaten.

Misschien is het dus beter om te streven naar kwaliteitswetenschap, in plaats van consensus perse. En dan moet je juist op het gebied van voeding, goed kijken naar wat voor belangen er achter een studie zitten.

We moeten dus toe naar een meer holistische wetenschap met minder invloed van het grootkapitaal. Een goed voorbeeld van hoe het ook kan, zijn de klimaatwetenschappers met hun onwelgevallige boodschap van klimaatverandering, waarbij zij proberen een totaalplaatje te schetsen van de wereld.

In een wereld met een ernstig verstoord machtsevenwicht die afstevent op een catastrofe, is het wellicht beter om minder te focussen op consensus met carnisten en meer te focussen op verminderen van dierenleed en uiteindelijk… op onze overleving.

No time to waste-nschap.

Disclaimer: Dit is geen wetenschappelijk artikel en er is Vegana zij dank ook geen consensus over.